شیرین‌ترین و پرکاربردترین ضرب المثل‌های فارسی و ایرانی (ب)

·         به روباهه گفتند شاهدت کیه؟ گفت دُمم

      کسی که برای تبرئه خود، هم‌دست خود را شاهد بگیرد.

·         به روی باز کسی می‌روند نه به در باز

      برای میهمانان برخورد خوب و چهره گشادة میزبان مطرح است نه سفره پهرن و پذیرایی او.

·         به ریش کسی خندیدن

      کسی را بی‌آنکه متوجه باشد مسخره کردن.

·         به سیم آخر زدن

      قید همه چیز را زدن، برای رسیدن به هدف خود را از قید هر تکلف و آبرو یا حرمت رها کردن. نهایت تلاش را انجام دادن.

·         به شترمرغ گفتند بپر؛ گفت: شترم، گفتند بار ببر؛ گفت: مرغم

      عذر و بهانه تنبل در برابر کار.

·         به صحرای کربلا زدن

      به طور ناگهانی موضوع سخن را به جای دیگر کشاندن.

·         به صلّابه کشیدن

      رنج و عذاب دادن، سخت‌گیری بیش از حد.

·         به کس کسونش نمی‌دم، به همه کسونش نمی‌دم

      حرف پدر مادر برای بالا بردن ارزش دخترشان در مقابل خواستگارانش.

·         به کک بنده

      گدا صفت، کسی که برای بی‌ارزش‌ترین چیز وکم‌ترین منفعت نظر داشته باشد.

·         به گرد پاش نمی‌رسد

      به دو معنی:

         1- اشاره به دوندة گریزان و ترسان یا عجول.

         2- کسی که از جهتی در سطحی بسیار بالا قرار دارد و دیگری به حدّ و مرتبه او نمی‌رسد.

·         به گردن گرفتن

      مسؤولیت امری را متقبل شدن.

·         به گوش خر یاسین خواندن

      حرف یا نصیحتی که شنونده چیزی از آن نفهمد، راهنمایی و پند بی‌حاصل و بیهوده به گوش نااهل.

·         به لعنت خدا نمی‌ارزد

      جنس نامرغوب که حتی ارزش لعنت فرستادن هم نداشته باشد.

·         به ما که رسید وا رسید

      گِله شخص بد شانس به این معنی: نوبت ما که شد وضع به هم ریخت و عوض شد.

·         به مالت نناز که به یک شب بنده، به حسنت نناز که به یک تب بنده

      اشاره به اینکه ثروت و زیبایی دو چیز متزل و ناپایدار هستند و نباید به آن‌ها مغرور و دلخوش بود.

·         به نام من به کام تو

      کسی که از اسم و یا موقعیت کس دیگری استفاده کند.

·         به هر سازی رقصیدن

      تمکین و اطاعت، هر تکلیف و دستوری را پذیرفتن.

·         به هر کجا که روی آسمان همین رنگ است

      در همه جا مشکل و گرفتاری وجود دارد و وضع به همین منوال و اوضاع زندگی به همین ترتیب است و فرق چندانی نمی‌کند.

·         بی‌چاک دهن

      بد دهن، کسی که همیشه دهانش به فحش و بد و بی‌راه باز باشد.

·         بی‌چشم و رو

       نمک‌نشناس و قدرنشناس.

·         بیل‌زنی باغچه خودت را بیل بزن

      به کسی گویند که در کار خودش وامانده و با دخالت در کار دیگری در صدد اصلاح و راه انداختن کارش برآید.

·         بی‌مایه فطیره

      بدون زحمت و خرج کار پیش نمی‌رود.